مدیریت ترس از سخنرانی

ترس از سخنرانی به عنوان یکی از فراگیرترین ترس های موجود در بین مردم دنیا است. جالب است بدانید هر نوع گفتگو و صحبتی، به نسبت خود نوعی سخنرانی محسوب می شود. برخی از مردم حاضر هستند ضرر مالی داشته باشند ولی در میان جمع صحبت نکنند! برخی حاضرند موقعیت های خوب زندگی یا فرصت های خوب شغلی را از دست بدهند ولی در جمع صحبت نکنند! زیرا از صحبت کردن در جمع می ترسند. و این یعنی انفعال و عدم اثرگذاری بر زندگی خود را ترجیح می دهند. اگر شما این مقاله را می خوانید معلوم است که  می خواهید در مسیر  رشد خود حرکت کنید. می خواهید در زندگی خود و دیگران موثرباشید نه منفعل. اینجا تکنیک هایی برای رهایی از ترس سخنرانی به شما خواهیم گفت. پس با ادامه مقاله همراه ما باشید.

شناخت ریشه های ترس از سخنرانی

در قدم اول برای مدیریت و حل هر مساله ای، باید ریشه ها و علت های آن مساله را بدانیم. باید به جنبه های مختلف و زوایای متنوع آن مطلع باشیم. پس باید ریشه ها و علت های ایجاد و بروز ترس و اضطراب در هنگام سخنرانی و صحبت کردن در میان جمع را بشناسیم. پیشنهاد می کنم اگر با این موضوع آشنایی ندارید، حتماً مقاله ترس از سخنرانی از توهم تا واقعیت را مطالعه کنید.

ترس از سخنرانی مهارتی آموخته شده در ذهن

تا به حال به نوزادان و کودکان خردسالی که تازه به دنیا می آیند توجه کرده اید. آن ها معمولاً از هیچ چیزی نمی ترسند. به اصطلاح ممکن است سر مار را نیز در دهان خود ببرند و هر چیز آلوده یا سمی را نیز بخورند. کم کم توسط پدر و مادر و سایر افراد خانواده، به ایشان آموخته می شود که باید از برخی چیزها دوری کنند و از برخی چیزها نیز بترسند. مثلاً می گویند به آتش نزدیک نشو چون “جیزّه”.

در برخی موارد هم خود کودک با تجربیات فردی، به این نتیجه می رسد که باید از برخی چیزها دوری کرد یا حتی ترسید. در این بخش قرار نیست درباره درست یا غلط بودن این تفکر صحبت کنیم که آیا ترس درست است یا غلط و یا اینکه در چه جاهایی باید ترسید یا نترسید! موضوع بحث ما این است که بسیاری از ترس ها بنا به تجربیات، اطلاعات و سایر موارد، در ذهن ما آموخته می شوند.

مثلاً کودکی که در هنگام صحبت در جمع مسخره شده، به او اهمیت داده نشده، به او اجازه صحبت داده نشده و…؛ نمی توان از او توقع صحبت کردن بدون ترس و اضطراب در جمع را داشت. برعکس این موضوع هم صادق است و بسیارند کودکانی که به سادگی در جمع صحبت می کنند و پس از بزرگ شدن نیز با این موضوع مشکلی ندارند.

پس خلاصه کلام اینکه، ترس از سخنرانی موضوعی آموختنی است که مسیرعصبی آن در ذهن ما شکل گرفته و تثبیت شده است. درست مثل مهارت دوچرخه سواری که قابل یادگیری است، مدیریت ترس از سخنرانی در میان جمع نیز قابل یادگیری می باشد. هر مهارتی برای آموخته شدن، نیاز به چهار چرخ دارد. اولین چرخ دانش است و دومین و سومین و چهارمین چرخ به ترتیب تمرین و تمرین و تمرین نام دارد! بله؛ مهمترین چیز در یادگیری مهارت مدیریت ترس از سخنرانی، تمرین است. پس از هر فرصتی برای تمرین کردن استفاده کنید.

“آمادگی” مهمترین عامل برای مدیریت ترس از سخنرانی

در هر عرصه و هر حرفه ای که باشید این قانون حاکم است. وقتی بر روی کاری که می خواهید انجام دهید تسلط و تمرین کافی نداشته باشید نمی توانید از پس آن به خوبی برآیید. وقتی برای صحبت هایتان تفکر و برنامه ریزی نکرده باشید و ندانید که دقیقاً می خواهید درباره چه موضوعی صحبت کنید، ترس به سراغ شما خواهد آمد. عدم اطمینان همیشه مغز انسان را در موضع سردرگمی قرار می دهد و این موضع در انسان احساس اضطراب، نگرانی و ترس را ایجاد می کند.

وقتی بر روی یک مطلب احاطه کافی را نداشته باشید، تمایلی به ارائه آن نیز ندارید و اگر از شما بخواهند آن را ارائه کنید، واقعاً به سختی خواهید افتاد و دچار ترس خواهید شد. درست مثل بچه درس نخوان دوره مدرسه که موقع امتحان شفاهی یا کتبی، سراسر وجودش را اضطراب فرا می گیرد. از خدا می خواهد معلم اسم او را نخواند. زیرا آماده ارائه مطلب نیست. ولی دانش آموزان زرنگ و درس خوان، به علت تسلطی که بر روی محتوا و درس پیدا کرده اند، مشتاقانه دست خود را بالا می آورند. حتما این جمله را شنیده اید: “آقا ما بگیم، آقا ما بگیم”.

پس اگر می خواهید در هنگام صحبت کردن و سخنرانی دچار ترس و اضطراب نشوید، برای سخنرانی خود از قبل برنامه ریزی کرده و روی مطلبی که قصد طرح کردنش را دارید مسلط شوید. یک پیرمرد روستایی نصیحتی جالب دارد. او می گوید: « تا وقتی مطمئن نیستی حرفی برای گفتن داری حرف نزن. وقتی دقیقاً می دانی چه می خواهی بگویی حرف بزن و سپس بنشین.»

اَدای آدمهای نترس را در بیاور

 پروفوسور ویلیام جیمز، یکی از مشهورترین روانشناسان آمریکا در قرن بیستم است که می گوید: ظاهراً اعمال تابع احساسات هستند اما واقعیت این است که اعمال و احساسات باهم پیش می روند. می توان با تنظیم اعمال ارادی به طور غیر مستقیم به تنظیم احساسات که تحت کنترل اراده نیستند پرداخت.

این بار که در خیابان راه رفتید، سعی کنید سر و گردن خود را بالا بگیرید، قوز نکنید و با قامتی راست و باوقار راه بروید. می‌بینید که احساس اعتماد به نفس بیشتری خواهید کرد. پس اگر در سخنرانی شجاعت کافی را ندارید و می ترسید، حتماً ادای آدم های شجاع را در بیاورید. خواهید دید که این تغییر رفتاری، بر روی احساس ترس شما هم تاثیر خواهد گذاشت.

در پرانتز باید بگویم که بسیاری از آدمها که همیشه خود را افسرده نشان می دهند و ظاهرشان ژولیده و خسته است، روحیه ای همانند رفتارشان دارند. پس برای اینکه روحیه ای شاد و با نشاط داشته باشید نیز یکی از راه ها این است که ظاهر خود را با لبخند و ارتباطات خوب آراسته کنید تا به تبَع آن روحیه تان هم شاداب تر شود. البته در این باب حرف ها بسیار است و سوالات نیز بسیارتر؛ این جمله صرفاً اشاره ای برای بهتر شدن حالمان و البته یک تکنیک برای مواقع لزوم است. درباره شادی و نشاط می توان مقاله ها نوشت که شاید در آینده به این موضوع نیز بپردازیم.

جمع بندی این بحث

مدیریت ترس از سخنرانی یک مهارت است که مثل بسیاری از مهارت های دیگر با آموزش و تمرین قابل یادگیری می‌باشد. وقتی در زمان سخنرانی شما تسلط کافی و حتی بیشتر از حد نیاز به محتوا و مطالب داشته باشید، از اعتماد به نفس بالاتری برخوردار خواهید بود و به تبع آن ترس کمتری خواهید داشت. همانگونه که ذهنیات و احساسات ما روی رفتار فیزیکی بدنمان اثر می گذارند، ادای یک کار و رفتار را درآوردن نیز این چرخه را به صورت معکوس محقق می کند و می توان با ادای آدمهای شجاع در سخنرانی را درآوردن، ترس از سخنرانی را مدیریت کرد و شجاعت صحبت در جمع را به دست آورد.